Mikrobiom jelitowy i osteopatia wisceralna u dzieci z autyzmem

Kwiecień jest miesiącem Świadomości Autyzmu. Spektrum tych zaburzeń od bardzo dawna stanowił zainteresowanie osteopatów. Dostępne są klasyczne prace dotyczące zastosowania osteopatii w łagodzeniu objawów tego ciężkiego zaburzenia. Do klasyki powrócimy w jednym z naszych kolejnych wpisów. Dzisiaj chcielibyśmy spojrzeć na kwestię autyzmu z punktu widzenia osteopatii wisceralnej. Omówimy zmiany we florze jelitowej pacjentów z autyzmem, ich wpływ na obciążenie układu immunologicznego, a także oddziaływania wybranych technik wisceralnych na symptomy behawioralne i trawienne u dzieci z autyzmem. 
  

• Zgodnie z oficjalnymi danymi WHO z 2013 roku 1 na 160 dzieci miało stawiane rozpoznanie zaburzeń ze spektrum autyzmu. Według danych z 2022 roku takie rozpoznanie stawiane jest średnio u 1 na 100 dzieci. 
   
• Zaburzenia ze spektrum autyzmu wyrażają się m.in. trudnościami w komunikacji społecznej i interakcjach, a także ograniczonymi lub powtarzanymi (jednostajnymi) zachowaniami i zainteresowaniami.
   
• Do problemów towarzyszących należą: opóźniony rozwój umiejętności ruchowych, mowy, funkcji kognitywnych i zdolności uczenia się, a także nietypowe reakcje emocjonalne i zmiany nastroju, nadreaktywność, impulsywność, nadmierna lękliwość lub całkowity brak lęku, niezwykłe nawyki żywieniowe i związane ze snem, problemy układu trawiennego (np. zaparcia, wymioty).
   
• U dzieci z autyzmem stwierdzono mniejsze zróżnicowanie mikrobiomu jelitowego. Uważa się, że większa różnorodność pożytecznej flory bakteryjnej pozwala na ochronę jelit przed negatywnymi wpływami środowiska, zmniejszenie stanu zapalnego w obszarze układu trawiennego oraz zmniejszenie nadreaktywności układu odpornościowego.
   
• Mniejsze zróżnicowanie flory bakteryjnej u dzieci z autyzmem dotyczyło w szczególności rodzajów Prevotella, Corprococcus, i Veilonellaceae.
   
• Prevotella odgrywa istotną rolę w trawieniu pożywienia bogatego w węglowodany, ponadto posiada kluczowe geny konieczne do biosyntezy witaminy B1, której suplementacja zmniejsza symptomy autyzmu. 
   
•  Corprococcus bierze udział w procesach fermentacyjnych prowadzących głównie do powstawania maślanów. Niedobór Corprococcus stwierdzano również w przypadku występowania depresji i innych zaburzeń nastroju.
   
•  Veilonellaceae odpowiadają głównie za fermentację mleczanów.
   
•  Różnice w składzie mikroflory jelitowej u dzieci z autyzmem nie wynikają ze specyficznej stosowanej przez nie diety.
   
• Wiele badań wykazało większą prewalencję rodzaju Clostridium u osób z autyzmem. Wiele gatunków z tego rodzaju, w tym C. perfringens, C. difficile i C. botulinum wydziela liczne toksyny, także niebezpieczne dla ośrodkowego układu nerwowego, ze względu na łatwość ich przenikania za pośrednictwem osi jelita-mózg.
   
• 69% dzieci z autyzmem cierpi na refluksowe zapalenie przełyku, 42% na przewlekłe zapalenie żołądka, a 67% na przewlekłe zapalenie dwunastnicy.
   
• W 2015 roku opublikowano badanie oceniające wpływ osteopatycznych technik wisceralnych na objawy behawioralne oraz żołądkowo-jelitowe u dzieci z autyzmem i problemami ze strony układu trawiennego.
   
• Badanie podzielono na trzy etapy: przygotowawczy (trwający 6 tygodni i służący zbieraniu danych wyjściowych), interwencyjny (trwający 6 tygodni, w czasie których wykonywano 6 sesji osteopatii wisceralnej) oraz poterapeutyczny (trwający 5 tygodni, służący zbieraniu danych mających na celu ustalenie stałości uzyskanych rezultatów).
   
• Podczas terapii opracowywano zastawkę krętniczo-kątniczą, mobilizowano dwunastnicę, więzadło Treitza oraz trzustkę, a także wykonywano techniki na esicy.
   
•  Uzyskano istotną statystycznie poprawę w podskali zachowań społecznych i komunikacji, rytuałów i aktywności kołowych (powtarzanych) oraz objawów trawiennych w porównaniu z wynikami sprzed terapii. Pozytywny efekt utrzymywał się w trakcie odroczonej kontroli. 
   
• 75% wykazało poprawę w przypadku występowania wymiotów, 50% w przypadku problemów z apetytem oraz 75% w odniesieniu do kontaktu wzrokowego. 
   
• Czynione są próby wspomagania klasycznego leczenia autyzmu prebiotykami i probiotykami mającymi na celu poprawę stanu układu trawiennego osób z autyzmem i tym samym oddziaływanie na oś jelita-mózg.
   
• Również osteopatia może przyczyniać się do łagodzenia dolegliwości żołądkowo-jelitowych osób z autyzmem oraz korzystnie wpływać na zmianę zachowania i stan emocjonalny tych osób. Można spekulować nad mechanizmami pozwalającymi osiągnąć tego rodzaju rezultaty, tym niemniej są one zdecydowanym przykładem współzależności pomiędzy sferą somatyczną a psychologiczną.

Interesujesz się tematem osteopatii od strony zawodowej? Jeśli myślisz o rozpoczęciu własnej praktyki i szukasz szkoleń prowadzonych przez doświadczonych specjalistów, zobacz, co oferuje Akademia Osteopatii:

• osteopatia Poznań,
• osteopatia Wrocław,
• osteopatia Gdańsk,
• osteopatia Warszawa,
• osteopatia Kraków.