Zespół jelita drażliwego (IBS) to schorzenie, które dotyka coraz większą liczbę osób, wpływając na ich codzienne życie i samopoczucie. Osteopatia w leczeniu IBS staje się coraz bardziej popularna jako alternatywna metoda terapeutyczna, która może przynieść ulgę pacjentom cierpiącym na przewlekłe dolegliwości związane z układem pokarmowym. Dzięki zastosowaniu technik osteopatycznych, terapeuci mogą nie tylko łagodzić objawy, ale także wpływać na przyczyny problemów jelitowych.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego (ang. Irritable bowel syndrome - IBS) to częste schorzenie przewodu pokarmowego, dotykające ok. 9% Europejczyków, co jest zgodne z globalną częstością wynoszącą 11,2%. Objawy IBS, takie jak skurcze brzucha, wzdęcia, gazy oraz biegunka lub zaparcia, pojawiają się zwykle między 20. a 50. rokiem życia, częściej u kobiet. Wieloczynnikowe podłoże IBS obejmuje wpływ genów, traumatycznych doświadczeń, stresu oraz takich czynników jak dieta, bakterie czy stan zapalny. Leczenie obejmuje długoterminową dietę, styl życia, a w cięższych przypadkach leki, psychoterapię i terapie alternatywne, jak medycyna osteopatyczna.
IBS a osteopatyczne podejście do jelit
Zespół jelita drażliwego (IBS) jest często klasyfikowany jako zaburzenie „osi jelitowo-mózgowej”, gdyż jego objawy wynikają z zaburzeń przetwarzania bodźców trzewnych. W leczeniu IBS stosuje się podejście osteopatyczne, które ma na celu:
- przywrócenie równowagi homeostatycznej,
- poprawę przepływu limfatycznego,
- normalizację pracy układu autonomicznego.
Osteopatia obejmuje techniki trzewne, takie jak stymulacja okrężnicy i terapia krezki, które wspomagają pracę jelit, szczególnie przy objawach zaparć. Badania sugerują, że osteopatia może skutecznie łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego, w tym zaparcia, biegunkę, wzdęcia i ból brzucha, bez znanych skutków ubocznych. Optymalizację efektów osiąga się przez sesje osteopatyczne przynajmniej raz w miesiącu, co może stanowić bezpieczne i efektywne wsparcie leczenia dla pacjentów z IBS.
Osteopatia w leczeniu IBS
Istnieje kilka teorii wyjaśniających, jak manipulacje trzewne mogą łagodzić objawy IBS, bazując na osteopatycznej zasadzie wzajemnych zależności między strukturą a funkcją organizmu. Efektem terapii osteopatycznej jest:
- poprawa przepływu płynów, odżywienia tkanek,
- rozluźnienie mięśni gładkich,
- zwiększenie przepływu krwi w mięśniach i powięziach,
- poprawa drenażu limfatycznego.
Dodatkowo korzyści z leczenia osteopatycznego IBS są większe, gdy terapii poddawane są różne obszary ciała, np. brzuch i kość krzyżowa. Manipulacje te wspierają dopływ krwi, przepływ limfy oraz równowagę autonomiczną, przywracając właściwą motorykę jelit, co potwierdza osteopatyczną zasadę współzależności struktur i funkcji.
Artykuły badawcze potwierdzają skuteczność terapii osteopatycznej w leczeniu objawów IBS i sugerują możliwość włączenia tej terapii do standardowej opieki medycznej.
Niemniej jednak potrzebne są dalsze badania z uwagi na ograniczoną liczbę randomizowanych badań kontrolnych dotyczących skuteczności terapii osteopatycznej w łagodzeniu objawów IBS. Przyszłe prace mogą przyczynić się do wykazania silniejszego, przyczynowego związku między korzyściami terapii trzewnej a redukcją objawów IBS.
Jeśli zainteresowało Cię zagadnienie osteopatii w kontekście terapii trzewnej IBS, zapraszamy do oddziałów Akademii Osteopatii:
Piśmiennictwo
- Rometsch C, Mansueto G, Maas Genannt Bermpohl F, Martin A, Cosci F. Prevalence of functional disorders across Europe: a systematic review and meta-analysis. Eur J Epidemiol. 2024 Jun;39(6):571-586. doi: 10.1007/s10654-024-01109-5.
- Lotfi C, Blair J, Jumrukovska A, Grubb M, Glidden E, Toldi J. Effectiveness of Osteopathic Manipulative Treatment in Treating Symptoms of Irritable Bowel Syndrome: A Literature Review. Cureus. 2023 Jul 24;15(7):e42393. doi: 10.7759/cureus.42393.