Techniki Osteopatyczne

Osteopatia jest dziedziną traktującą pacjenta w sposób całościowy, w której badanie manualne wykorzystywane jest do stawiania diagnozy i leczenia. Techniki osteopatyczne opierają się na uznaniu zależności pomiędzy ciałem, psychiką i umysłem zarówno w stanie zdrowia, jak i choroby. Czym zajmuje się osteopata? W swojej pracy opiera się przede wszystkim na przekonaniu, że ludzki organizm jest nierozerwalną całością zarówno pod względem struktury, jak i funkcji.  Choroba czy dysfunkcja jednego organu wpływa na cały organizm człowieka i jego stan zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Dlatego też najpopularniejsze techniki osteopatyczne uwzględniają całościową kondycję pacjenta, a osteopata w swojej pracy dąży do wskazania i usunięcia pierwotnej przyczyny dolegliwości.

Techniki osteopatii - ogólna charakterystyka

Techniki osteopatii to manualne metody leczenia, obejmujące manipulację kości, stawów i mięśni. Osteopatia poprzez różne rodzaje technik może pomóc w leczeniu dolegliwości takich jak ból pleców, bóle głowy czy bóle kręgosłupa, zmniejszeniu napięcia mięśniowego i wielu innych. Celem stosowania technik osteopatycznych jest zawsze zlokalizowanie źródła nieprawidłowych objawów oraz trafna ocena ze wskazaniem przyczyn problemu. Osteopata rzadko pracuje przy użyciu tylko jednej techniki - najczęściej stosuje różnorodne techniki osteopatyczne, które mogą być także różne w stosunku do pacjentów z tą samą diagnozą. Proces leczenia za pomocą technik osteopatycznych jest bowiem dynamiczny, zmienny i mocno zindywidualizowany.

Techniki osteopatyczne - rodzaje

Istnieje wiele różnych rodzajów technik osteopatycznych, które mogą być stosowane przez specjalistów: lekarzy lub fizjoterapeutów. Głównym celem stosowania technik jest leczenie dysfunkcji i utraty ruchomości. Techniki osteopatyczne można podzielić na kilka grup - są to między innymi:

• techniki strukturalne,
• techniki wisceralne,
• techniki balansu więzadłowego,
• techniki energetyczne mięśni czy limfatyczne.

Istnieje również podział na:

• techniki bezpośrednie - manipulacje i mobilizacje stawowe, technika GOT;
• techniki pośrednie - czynnościowe i mięśniowo-powięziowe;
• techniki stosowane według określonych koncepcji i założeń - np. technika czaszkowo-krzyżowa, trzewna, ortodontyczna czy techniki osteopatyczne stosowane w ginekologii i położnictwie.

Najpopularniejsze techniki osteopatyczne i ich zastosowanie

Osteopata w swojej pracy wykorzystuje wiele technik manualnych w zależności od problemu i stanu zdrowia pacjenta. Poniżej prezentujemy krótki przegląd najpopularniejszych technik leczenia osteopatycznego.

Manipulacja stawowa

Manipulacja stawowa to typ techniki osteopatycznej polegający na leczeniu bólu i dolegliwości stawów poprzez ich rozciąganie lub odpowiednie uciskanie. Jako jedna z technik bezpośrednich prowadzi wprost do poprawy dysfunkcji stawowej i stosowana jest w przypadkach, kiedy taka dysfunkcja została już stwierdzona. Techniki manipulacji stawowej to powtarzające się, rytmiczne ruchy w pełnym zakresie stawu, a ich celem jest poprawa zakresu ruchu oraz rozciągnięcie wszystkich tkanek. Manipulacja może być wykonywana na każdym rodzaju stawu - od małych (np. palucha) do dużych (np. bioder). Manipulacja stawowa może pomóc zmniejszyć ból i dyskomfort poprzez rozluźnienie poszczególnych grup mięśni, a także pobudzić układ nerwowy do lepszego funkcjonowania. Do najczęstszych wskazań zastosowania manipulacji stawowej należą:

• bóle kręgosłupa, rwa kulszowa,
• bóle i zawroty głowy,
• bóle i zaburzenia ruchomości stawów.

Mobilizacja stawów

Technika mobilizacji stawów, podobnie jak techniki manipulacyjne, należy do grupy technik osteopatycznych bezpośrednich, stosowanych w celu poprawy zaobserwowanych dysfunkcji. W technice mobilizacji stawów wykorzystuje się podobne metody do tych stosowanych w technikach manipulacyjnych.

Technika GOT (General Osteopathic Treatment)

Technika osteopatyczna GOT to metoda manipulacji stawowej, która wykorzystuje siły ucisku do rozluźnienia mięśni i tkanek. GOT polega na stosowaniu cyklicznych, bardzo delikatnych ruchów mobilizacyjnych w stawach pacjenta, odpowiednio do jego możliwości i potrzeb. Technika osteopatyczna GOT koncentruje się na stawach kończyn dolnych, górnych oraz całego kręgosłupa i wpływa pozytywnie na przepływ krwi, zakres ruchomości oraz napięcie mięśni. Podczas stosowania tej techniki osteopata ocenia zakres oraz jakość ruchu danego stawu i od razu reaguje na zauważoną zmianę, zatem diagnoza i leczenie przebiegają tutaj jednocześnie.

Techniki czynnościowe, mięśniowo-powięziowe

Techniki czynnościowe (funkcjonalne) i techniki mięśniowo-powięziowe zaliczane są do technik osteopatycznych pośrednich. Głównym założeniem nie jest tutaj bezpośrednia poprawa zaobserwowanej dysfunkcji czy zaburzenia ruchomości, a podążanie w kierunku ułatwienia ruchu, zmniejszenia napięcia i w konsekwencji - ustania dolegliwości bólowych. Efektem stosowania technik czynnościowych i mięśniowo-powięziowych jest zmniejszona bolesność, poprawiony zakres ruchomości oraz zmniejszone napięcie mięśniowo – powięziowe.

Techniki osteopatii czaszkowo-krzyżowej (craniosacralnej)

Osteopatia czaszkowo-krzyżowa należy do grupy technik konceptualnych i polega na zastosowaniu wyspecjalizowanych technik mających na celu zneutralizowanie napięć poprzez pracę na kościach czaszki. Osteopata poprzez badanie wykrywa zaburzenia w ruchomości kości czaszki i kości krzyżowej. Poprzez eliminację tych zaburzeń przywraca równowagę w centralnym układzie nerwowym, a dzięki temu w całym ciele. Technika osteopatii czaszkowo-krzyżowej jest bardzo delikatna, a ruchy palpacyjne mają ograniczoną ruchomość. Do wskazań terapii osteopatycznej czaszkowo-krzyżowej zaliczamy między innymi:

• przewlekłe bóle i zawroty głowy,
• stany napięciowe i depresyjne,
• problemy ze wzrokiem, słuchem lub mową,
• stany zapalne zatok i uszu,
• dysfunkcje połykania, oddychania, ssania u niemowląt,
• wady wymowy, wady zgryzu,
• zaburzenia koncentracji, nadpobudliwość,
• nerwowość, dysleksja,
• stany lękowe,
• trudności w nauce.

Technika trzewna (wisceralna)

Celem osteopatii wisceralnej jest przywrócenie prawidłowego napięcia, elastyczności i ruchomości narządów wewnętrznych. Ten rodzaj terapii stosowany jest u pacjentów, u których dysfunkcje objawiają się w narządach wewnętrznych i w ten sposób mają wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. W osteopatii trzewnej stosowane są techniki polegające na regulacji pracy i ruchu narządów poprzez uwalnianie napięć tkankowych wewnątrz jam ciała. W ten sposób narządy wewnętrzne są lepiej ukrwione i pobudzone. Terapia poprzez zastosowanie trzewnych technik osteopatycznych przydatna jest w szczególności w przypadkach:

• zrostów lub blizn pozabiegowych czy pourazowych,
• zespołu jelita wrażliwego, przy zaparciach i alergiach pokarmowych,
• bolesnych miesiączek i w dysfunkcjach ginekologicznych,
• chorób układu moczowo-płciowego.

Technika energii mięśniowej MET (Muscle Energy Techniques)

W tej technice osteopatycznej wykorzystuje się energię mięśni dla skorygowania struktur kostnych i stawów. Stosowanie techniki ma na celu poprawę zakresu ruchomości w danym stawie czy odcinku kręgosłupa oraz zmniejszenie napięcia mięśni. Wszystkie te działania prowadzą do zmniejszenia dolegliwości bólowych pacjenta. Istotna jest tutaj współpraca pacjenta z terapeutą - pacjent, leżąc w wygodnej pozycji, izometrycznie napina poszczególne mięśnie, osteopata natomiast poszukuje bariery w zakresie ruchu i stopniowo go zwiększa. Celem jest zmniejszenie napięcia mięśniowego, który dotyczy nadmiernie napiętych mięśni oraz ich rozciągnięcie.

Techniki funkcjonalne

Techniki funkcjonalne wywodzą się z tradycyjnych metod terapii manualnej o bogatej tradycji stosowania rozluźniania pozycyjnego. Ich celem jest leczenie dysfunkcji somatycznych i utraty ruchomości. Do technik funkcjonalnych zaliczamy:

• techniki powięziowe, zmniejszające napięcie mięśniowo-powięziowe i przywracające prawidłowy zakres ruchu; stosuje się je między innymi w przypadku bólów kręgosłupa szyjnego, piersiowego, lędźwiowego, w bólach stawów, drętwieniach kończyn;
• techniki napięcia i przeciwnapięcia (strain-counterstrain –SCS) - polegają na tym, że terapeuta biernie prowadzi leczony staw w poszukiwaniu pozycji największego komfortu oraz rozluźnienia stawów oraz struktur mięśniowo-powięziowych; diagnostyka opiera się na bolesnych przy dotyku punktach, specyficznych dla każdego stawu i możliwych do wykrycia przez badanie palpacyjne;
• techniki ułatwionego pozycyjnego rozluźniania (facilitated positional release – FPR) - stosuje się tutaj modyfikację postawy ciała, prowadzącą do uzyskania równowagi pomiędzy ruchami zgięcia i wyprostu.

Techniki osteopatyczne stosowane w ginekologii i położnictwie

Zmiany zachodzące w ciele kobiety w czasie ciąży w celu adaptacji do rozwijającego się płodu są ogromne. To nie tylko powiększający się brzuch, wzrost masy ciała czy przesunięcie środka ciężkości ciała kobiety ciężarnej. Ciąża, zmieniając linię grawitacji ciała, powoduje tworzenie się nadmiernej kifozy i hiperlordozy, co zwiększa nacisk na krawędzie lędźwiowo-krzyżowe. Stąd bóle lędźwi u kobiet w ciąży, mogące być skutkiem ucisku i zmiany ułożenia sił statycznych ciała. W organizmie kobiety zmienia się również gospodarka hormonalna. Wszystkie te zmiany mają duży wpływ na położenie i funkcjonowanie narządów wewnętrznych. Pojawia się także wiele dolegliwości bólowych, wahań nastrojów oraz napięć w obrębie układu mięśniowo – powięziowego.

Jedną z technik osteopatycznych stosowanych jako przeciwdziałanie pojawiającym się napięciom jest terapia manualna. Odpowiednio dopasowane techniki poprawiają elastyczność i regulują struktury mięśniowo-stawowe. Ze względu na swoją delikatność i bezinwazyjność, techniki osteopatyczne mogą być stosowane w każdym etapie ciąży. Wśród stosowanych w czasie ciąży technik osteopatycznych bezpieczne są także techniki funkcjonalne, trzewne czy czaszkowe. Są one precyzyjne, delikatne i wolne, co pozwala brać pod uwagę komfort matki i dostosować je do potrzeb każdej kobiety.
Techniki osteopatyczne mogą także pomóc w odpowiednim przygotowaniu ciała kobiety do porodu oraz w sprawniejszym i bezpieczniejszym jego przebiegu. Dzięki terapii osteopatycznej miednica i mechanika dolnej części pleców przygotowane są do najlepszej możliwej pozycji i jak najmniejszego napięcia lub ograniczeniu tkanek miękkich, a pośrednio stawów oraz całych łańcuchów kinematycznych.

Stosowanie technik osteopatycznych wymaga zarówno wiedzy, jak i doświadczenia. Akademia Osteopatii to opracowany przez specjalistów, sprawdzony program nauczania. Znaczną część stanowią tutaj zajęcia o charakterze praktycznym, a wykwalifikowana kadra wykładowców to doceniani na całym świecie osteopaci. Wszystkich zainteresowanych szczegółami odsyłamy do zakładki: kurs osteopatii cena; polecamy także śledzenie bieżących informacji i aktualnej oferty Akademii.