Niedrożność dróg łzowych to poważny problem dotykający zarówno dzieci jak i dorosłych. Osteopatia traktuje niedrożność dróg łzowych jako stan wymagający kompleksowego podejścia terapeutycznego. Wrodzona lub nabyta niedrożność dróg łzowych to zablokowanie systemu odpływu łez. Postać wrodzona jest najczęstszą przyczyną chorób oczu u dzieci, objawiającą się m.in. łzawieniem i wydzieliną z oczu. Problem dotyczy około 6% noworodków i niemowląt. Jego przyczyną może być nieprawidłowe ułożenie kości czaszki lub niepełne udrożnienie przewodu nabłonkowego nosowo-łzowego w okresie płodowym. Najczęściej opisywaną przyczyną jest nieprzebita błona w dystalnym odcinku przewodu nosowo-łzowego, w obrębie zastawki Hasnera – struktury anatomicznej zakrywającej ujście do dolnego przewodu nosowego.
Niedrożność kanału łzowego u dorosłych i jej przyczyny
U dorosłych pierwotna nabyta niedrożność przewodu nosowo-łzowego może wynikać z przewlekłego stanu zapalnego i zwłóknienia, prowadzących do okluzji drogi odpływu łez. Postać ta częściej występuje u kobiet, szczególnie w średnim i starszym wieku. Wśród możliwych przyczyn wymienia się także:
-
węższy anatomicznie przewód nosowo-łzowy,
-
wahania poziomu hormonów,
-
nasilone reakcje immunologiczne, które mogą powodować złuszczanie nabłonka w obrębie woreczka i przewodu łzowego.
Niedrożność kanału łzowego u dorosłych często wymaga zastosowania specjalistycznych technik leczenia. Wtórna niedrożność dróg łzowych może wynikać ze starzenia się i wtórnego zwężenia przewodu nosowo-łzowego, przewlekłych stanów zapalnych, towarzyszących chorób układowych (np. sarkoidozy), urazów twarzoczaszki, jatrogennych uszkodzeń (np. po rynoplastyce czy operacjach zatok przynosowych), a także z długotrwałego stosowania leków – zwłaszcza miejscowo podawanych kropli w leczeniu jaskry. Do czynników ryzyka zalicza się również wczesną menopauzę indukowaną jatrogennie oraz niski poziom estrogenów, który może powodować wysychanie śluzówek i prowadzić do niedrożności drogi odpływu łez.
Leczenie niedrożności dróg łzowych u dzieci i dorosłych
Niedrożność kanału łzowego u dzieci to problem wymagający wczesnej interwencji. W przypadku wrodzonej niedrożności w postępowaniu leczniczym stosowany jest masaż nosowo-łzowy lub chirurgiczne sondowanie przewodu łzowego. Nieleczona niedrożność dróg łzowych może prowadzić do powikłań takich jak: zapalenie woreczka łzowego, zapalenie oczodołu, a w przypadku wrodzonej postaci zaburzeń widzenia. Leczenie nabytej niedrożności polega na usuwaniu przyczyny.
Leczenie niedrożności dróg łzowych może być wspomagane metodami osteopatycznymi. Osteopatia traktuje niedrożność dróg łzowych jako problem wymagający kompleksowego podejścia. W leczeniu wspomagającym niedrożności dróg łzowych warto rozważyć zastosowanie podejścia osteopatycznego. Dekompresja połączeń kostnych może zwiększyć drożność kanału nosowo-łzowego. Osteopatia leczy niedrożność dróg łzowych poprzez:
-
techniki unoszenia kości czaszki, które mogą zmniejszyć nacisk na kość łzową,
-
przywrócenie prawidłowego napięcia mięśniowego,
-
poprawę równowagi autonomicznego układu nerwowego,
-
wspomaganie funkcji przewodu łzowego.
Niedrożność dróg łzowych a osteopatia - metody terapii
Postępowanie osteopatyczne w niedrożności kanału łzowego u dzieci i dorosłych może obejmować:
-
pracę z kością czołową (technika frontal lift),
-
ocenę kości szczękowej i jarzmowej pod kątem dysfunkcji rotacyjnych (zewnętrznych lub wewnętrznych) oraz ich korekcję przy użyciu technik zewnętrznych i wewnątrzustnych,
-
pracę z mięśniem okrężnym oka, który odgrywa ważną rolę w transporcie łez,
-
techniki mięśniowo-powięziowe stosowane na mięśniu czołowym, marszczącym brwi, mięśniach jarzmowych, okrężnym oka i innych strukturach okołooczodołowych – mogą one poprawić równowagę autonomiczną oczodołu,
-
technikę nasion spread, polegającą na rozciąganiu kości czołowej i nosowej względem siebie – może ona złagodzić napięcia ograniczające odpływ łez,
-
uwalnianie napięć powięziowych, co może wspierać zarówno odpływ limfatyczny, jak i równowagę układu autonomicznego,
-
techniki zrównoważonego napięcia więzadłowego w odcinku szyjnym i piersiowym,
-
dekompresję kłykci potylicznych oraz uwalnianie powięzi w obrębie szyi i ujścia klatki piersiowej.
Podsumowując, osteopatyczne leczenie manipulacyjne, techniki mięśniowo-powięziowe, są powszechnie stosowane w terapii dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego, ale ich zastosowanie nie ogranicza się wyłącznie do tego obszaru. Mogą one również stanowić wartościowe uzupełnienie leczenia okulistycznego, w tym niedrożności dróg łzowych.
Jeśli interesuje Cię osteopatia w kontekście niedrożności dróg łzowych, zapraszamy do jednego z naszych oddziałów Akademii Osteopatii:
Piśmiennictwo: