Nadciśnienie oczne i jaskra to poważne choroby wzroku, które mogą prowadzić do utraty widzenia. Osteopatyczna terapia jaskry stanowi cenne uzupełnienie konwencjonalnego leczenia. Nadciśnienie oczne (ciśnienie wewnątrzgałkowe [IOP] w zakresie 21–32 mmHg w co najmniej jednym oku, przy prawidłowym polu widzenia, prawidłowym wyglądzie tarczy nerwu wzrokowego oraz braku innych chorób oczu) to stan bezobjawowy, który jednak istotnie zwiększa ryzyko rozwoju jaskry. Osteopatyczna terapia jaskry koncentruje się na przywróceniu prawidłowego przepływu płynów i zmniejszeniu ciśnienia w oku.
Jaskra i nadciśnienie oczne - charakterystyka i objawy
Jaskra to neuropatia nerwu wzrokowego o etiologii wieloczynnikowej, charakteryzująca się zwyrodnieniem komórek zwojowych siatkówki oraz ich aksonów. Prowadzi to do uszkodzenia nerwu wzrokowego i postępujących ubytków w polu widzenia, mogących skutkować nieodwracalną utratą wzroku. Choroby wzroku tego typu wymagają kompleksowego podejścia do leczenia. Typowe objawy jaskry to:
-
stopniowa utrata pola widzenia,
-
ból głowy,
-
bóle oczu,
-
widzenie "aureoli" wokół źródeł światła,
-
zaburzenia widzenia po zmroku.
Nadciśnienie oczne jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry. Zbyt wysokie ciśnienie w oku może uszkadzać nerw wzrokowy, prowadząc do nieodwracalnych zmian. Choroby wzroku związane z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym wymagają regularnej kontroli i odpowiedniego leczenia.
Osteopatia a jaskra - skuteczne wsparcie w leczeniu
Leczenie jaskry opiera się na indywidualnym podejściu, uwzględniającym typ choroby, stopień jej zaawansowania oraz tolerancję pacjenta na terapię. W ramach leczenia konwencjonalnego stosuje się:
Ale czy osteopatia może coś zdziałać? Osteopatia nie zastępuje klasycznej terapii, ale może stanowić wartościowe uzupełnienie leczenia oraz skuteczne narzędzie profilaktyczne.
W 1988 roku William Garner Sutherland, DO, zauważył: „W przypadku jaskry można przypuszczać, że nagromadzenie płynu wskazuje na zaburzenie w obrębie wewnątrzczaszkowej ściany błoniastej zatoki jamistej lub zatoki skalistej, prowadzące do ograniczenia odpływu żylnego." Osteopatia w leczeniu jaskry koncentruje się na:
-
poprawie odpływu żylnego z oczodołu,
-
regulacji ciśnienia w oku,
-
przywracaniu równowagi autonomicznego układu nerwowego,
-
uwalnianiu napięć czaszkowo-szyjnych.
Skuteczność osteopatycznej terapii jaskry w obniżaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego
Badania naukowe wskazują, że podejście osteopatyczne może wspierać regulację ciśnienia wewnątrzgałkowego, zwłaszcza poprzez usprawnienie odpływu żylnego z oczodołu. Osteopatia skupia się na poprawie funkcji struktur kostnych, mięśniowych, błoniastych oraz na przywracaniu równowagi autonomicznego układu nerwowego. Z punktu widzenia anatomii i fizjologii czynniki takie jak zwężenie szczeliny oczodołowej górnej, zastój żylny wewnątrzczaszkowy, dysfunkcja zatoki jamistej czy napięcia czaszkowo-szyjne mogą upośledzać odpływ krwi przez żyły oczne górne. Z kolei zastój w splocie skrzydłowym może utrudniać odpływ przez żyły oczne dolne.
Poprawa mikrokrążenia w obrębie siatkówki oraz nerwu wzrokowego odgrywa kluczową rolę w stabilizacji ciśnienia śródgałkowego. W badaniach wykazano istotne obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP) po zastosowaniu technik powięziowych (myofascial release) w odcinku szyjnym i górnym piersiowym u pacjentów z jaskrą. Oprócz tych metod stosuje się również technikę Cant Hook (uwalniającą szczelinę oczodołową górną, poprawiającą odpływ przez żyły oczne górne) oraz technikę Ruddy'ego, która wykorzystuje aktywność mięśni do usprawnienia krążenia płynów ustrojowych. Kilka niezależnych zespołów badawczych potwierdziło wyraźne obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego po zastosowaniu wyżej wymienionych interwencji osteopatycznych.
Uwzględniając zasady osteopatii oraz indywidualne podejście do pacjenta, włączenie zachowawczej osteopatii jako uzupełnienia leczenia konwencjonalnego może stanowić wartościowe wsparcie w praktyce okulistycznej. Osteopatia w leczeniu jaskry może znacząco poprawić komfort życia pacjentów i spowolnić postęp choroby.
Jeśli interesuje Cię zagadnienie osteopatycznej terapii jaskry i chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak osteopatia może pomóc w leczeniu tych schorzeń, zapraszamy do kontaktu z Akademią Osteopatii w jednym z naszych oddziałów:
Piśmiennictwo:
-
Wright DM, Azuara-Blanco A, Cardwell C, Montesano G, Crabb DP, Gazzard G, King AJ, Hernández R, Morgan JE, Higgins B, Takwoingi Y; GRIP study group. Validating and Updating the OHTS-EGPS Model Predicting 5-year Glaucoma Risk among Ocular Hypertension Patients Using Electronic Records. Ophthalmol Glaucoma. 2025 Mar-Apr;8(2):143-151. doi: 10.1016/j.ogla.2024.10.009. Epub 2024 Nov 4.
-
Nowości w diagnostyce jaskry. Alina Szewczuk1 , Anna Zaleska-Żmijewska. KLINIKA OCZNA 2023, 125, 4: 190-198. https://doi.org/10.5114/ko.2023.133452 Osteopathic Manipulative Treatment to Manage Ophthalmic Conditions Tatyana Sherman, DO; Yasmin Qureshi; Austin Bach. J Am Osteopath Assoc. 2017;117(9), doi.7556/jaoa.2017.111
