Rytm czaszkowy (Cranial Rhythmic Impulse - CRI) jest fascynującym zjawiskiem, które odgrywa kluczową rolę w osteopatii. To rytmiczne ruchy czaszki, związane z funkcjonowaniem układu nerwowego i krążeniowego, mogą wpływać na zdrowie całego organizmu. Zrozumienie CRI otwiera nowe perspektywy w terapii manualnej oraz w podejściu do diagnostyki i leczenia pacjentów.
Rytm czaszkowy w osteopatii
Rytm czaszkowy (Cranial Rhythmic Impulse - CRI) jest kluczowym pojęciem w osteopatii, które odnosi się do rytmicznego ruchu czaszki, mającego istotne znaczenie dla zdrowia i funkcjonowania organizmu. W literaturze opisywany jest jako składowa 2 komponentów: „szybkiej fali” (8-12 cykli na minutę) i „wolnej fali” (0,6 cykli na minutę). Viola Frymann, monitorując CRI za pomocą przetwornika ciśnienia przyłożonego na głowie i pletyzmografu (urządzenie do monitorowania krążenia krwi i zmian objętości) na palcu lub ramieniu zauważyła, że ruchy czaszki odpowiadają zmianom objętości kończyn. Pletyzmograf wykazał też długie cykle trwające 50-60 sekund, niezwiązane z czaszką. Upledger, również korzystając z pletyzmografii, zidentyfikował częstotliwości 9-11 i 1-2 cykli na minutę.
Osteopatia czaszkowa - oscylacje i ich znaczenie
W analizie spektralnej przepływu krwi przy użyciu transformacji Fouriera, wspomniane są trzy główne oscylacje o częstotliwościach poniżej tętna. Są to:
1. Oscylacje oddechowe – związane z cyklem oddechowym, pojawiające się w zakresie niskich częstotliwości, zwykle odpowiadające około 0,15-0,4 Hz, czyli w granicach 9-24 cykli na minutę.
2. Oscylacje Traube-Heringa – dotyczą wahań ciśnienia tętniczego związanych z aktywnością barorefleksu (odruch z baroreceptorów). Mają częstotliwość od 5 do 10 cykli na minutę (0,09–0,17 Hz) i są regulowane głównie przez układ przywspółczulny, zwłaszcza powyżej 6 cykli na minutę.
3. Oscylacje Mayera – związane z długoterminowymi zmianami w autonomicznym układzie nerwowym, pojawiają się w niskich częstotliwościach, zazwyczaj 0,008-0,04 Hz i w granicach około 3-6 cykli na minutę. Jego modulację kontrolują zarówno współczulny, jak i przywspółczulny układ nerwowy, a także układ renina-angiotensyna. Odpowiada za regulację termiczną. Badania z użyciem laserowego przepływomierza krwi wykazały, że oscylacja Traube-Hering jest zsynchronizowana z falą CRI, przy stosunku 2:1, co sugeruje wolniejszą częstotliwość CRI (3-7 cykli/min).
Rytm czaszki a zdrowie
Viola Frymann wskazywała na trzy rodzaje ruchów czaszki: związane z oddychaniem, cykl trwający 5-6 sekund oraz bardzo wolny cykl trwający od jednej do kilku minut. Płyn mózgowo-rdzeniowy, zsynchronizowany z rytmem serca, wykazuje podobny ruch do oscylacji Traube-Hering. Badania z tomografii komputerowej wykazały perystaltyczny ruch mózgu zgodny z oscylacjami Mayera (fale B), trwający od 26 sekund do kilku minut, wskazując na funkcję mózgu jako pompy.
CRI - kierunki badań
Z perspektywy medycyny opartej na dowodach (EBM), jakość badań nad leczeniem kranio-sakralnym jest niska, a dostępne dowody są ograniczone i kontrowersyjne, szczególnie w odniesieniu do podstawowego mechanizmu oddechowego (PRM) i rytmicznego impulsu czaszkowego (CRI). Jednakże, pojawiające się wyniki badań klinicznych pokazują obiecujące rezultaty i są zgodne z satysfakcją pacjentów po otrzymaniu osteopatycznych zabiegów obejmujących całe ciało, w tym obszar głowy. Zgodnie z zasadami medycyny opartej na dowodach (EBM), nie jest właściwe odrzucanie podejścia w sytuacji, gdy pacjenci zgłaszają pozytywne doświadczenia. W odpowiedzi na te braki, niektóre badania próbują zweryfikować skuteczność manualnej palpacji poprzez zastosowanie monitorowania prarametrów fizjologicznych oraz matematycznej analizy częstotliwości, amplitud/faz.
Jednocześnie nowsze badania sugerują, że włókna mięśni czaszkowych mogą odgrywać istotną rolę w deformacjach czaszki, co mogłoby uzasadniać stosowanie dotykowych metod terapeutycznych, takich jak osteopatia. Istnieją również badania sugerujące możliwą interakcję między uczestnikiem a badającym, która może wywoływać systemowe reakcje fizjologiczne. Te czynniki powinny być uwzględnione w przyszłych badaniach. W związku z tym PRM i rytmiczny impuls czaszkowy pozostają wciąż niezbadanym obszarem, który pozostawia wiele pytań otwartych do dalszych badań.
Rytm czaszkowy pozostaje niezbadanym obszarem w osteopatii, który wymaga dalszych badań. Istnieje wiele pytań dotyczących ich mechanizmów działania oraz wpływu na zdrowie pacjentów. Zrozumienie tych rytmów może przyczynić się do lepszego wykorzystania terapii czaszkowo-krzyżowej w praktyce osteopatycznej oraz poprawy jakości życia pacjentów. Jeśli interesuje Cię zagadnienie osteopatii czaszkowej, odwiedź jeden z oddziałów Akademii Osteopatii i zgłębiaj wiedzę na ten temat:
Piśmiennictwo
Gabutti, M.; Draper-Rodi, J. Osteopathic Decapitation: Why DoWe Consider the Head Differently from the Rest of the Body? New Perspectives for an Evidence-Informed Osteopathic Approach to the Head. Int. J. Osteopath. Med. 2014, 17, 256–262.
Barsotti, N.; Casini, A.; Chiera, M.; Lunghi, C.; Fornari, M. Neurophysiology, Neuro-Immune Interactions, and Mechanobiology in Osteopathy in the Cranial Field: An Evidence-Informed Perspective for a Scientific Rationale. Healthcare 2023, 11, 3058. https://doi.org/10.3390/healthcare11233058
Bruno Bordoni , Stevan Walkowski , Bruno Ducoux , Filippo TobbiThe Cranial Bowl in the New Millennium and Sutherland’s Legacy for Osteopathic Medicine: Part 1. 2. Cureus 2020, 12(9): e10410. DOI 10.7759/cureus.10410
Pelz, H., Müller, G., Keller, M. et al. Validation of subjective manual palpation using objective physiological recordings of the cranial rhythmic impulse during osteopathic manipulative intervention. Sci Rep 13, 6611 (2023). https://doi.org/10.1038/s41598-023-33644-8
