Osteopatia po operacji bariatrycznej stanowi nieocenione wsparcie dla pacjentów przechodzących przez proces rekonwalescencji. Terapia ta pomaga w zmniejszeniu dolegliwości bólowych, poprawie ruchomości tkanek i zapobiega komplikacjom pooperacyjnym. Wsparcie osteopatyczne po bariatrii to ważny element powrotu do pełni zdrowia. Otyłość jest chorobą, która w znaczący sposób wpływa na jakość życia i zdrowie dotkniętych nią osób. Raport Najwyższej Izby Kontroli wskazuje, że blisko 60% Polaków zmaga się z nadmierną masą ciała a 29,8%* choruje na otyłość. Niestety przodujemy również w tempie tycia młodzieży i dzieci. Sytuacja ta przysparza lekarzom, dietetykom, fizjoterapeutom, trenerom wielu wyzwań związanych z koniecznością zadbania o zdrowie tych chorych. Jedną z możliwości leczenia u pacjentów z otyłością olbrzymią jest operacja bariatryczna. Rehabilitacja po operacji bariatrycznej powinna być kompleksowa, a wsparcie osteopatyczne po bariatrii może stanowić jej istotny element.
Jak terapia manualna po operacji bariatrycznej wspomaga proces zdrowienia?
Istnieje kilka wariantów wykonania tej operacji, od mniej inwazyjnej jak założenie opaski na górną część żołądka, po resekcję części narządu (najczęściej tzw. resekcja rękawowa polegająca na wycięciu części żołądka wzdłuż krzywizny większej). Rehabilitacja po operacji bariatrycznej obejmuje wiele aspektów, a terapia manualna może wspomóc ten proces poprzez:
- pracę z blizną pooperacyjną,
- poprawę mobilności tkanek wewnętrznych,
- wsparcie prawidłowego gojenia,
- zapobieganie tworzeniu się zrostów.
Pacjent przed leczeniem musi zostać zakwalifikowany przez lekarza prowadzącego, odbyć konsultacje z psychologiem oraz dietetykiem. Po operacji również odbywa kontrole u wyżej wymienionych specjalistów. W razie konieczności zostają mu zaordynowane leki; otrzymuje ścisłe wytyczne dotyczące sposobu odżywiania się. Wsparcie psychologa ma na celu pomoc w trudnym okresie pooperacyjnym, w którym pacjent zmienia swoje wieloletnie nawyki.
Osteopatia po operacji bariatrycznej - korzyści
Mało mówi się jednak o możliwościach wsparcia pacjenta poprzez pracę osteopatyczną. Myślę, że jest to aspekt, który warto uwzględnić w kompleksowym leczeniu. Osteopatia po operacji bariatrycznej przynosi liczne korzyści, takie jak:
- redukcja bólu pooperacyjnego,
- poprawa pracy układu trawiennego,
- wsparcie układu limfatycznego w procesie gojenia,
- regulacja napięcia mięśniowego,
- wspomaganie adaptacji organizmu do nowej biomechaniki ciała.
Jako pierwszy poruszę aspekt blizny. Mówi się, że zabieg laparoskopowy pozostawia po sobie tylko kilka niewielkich blizn. Jest to prawda, o ile mówimy o tym, co widać „na wierzchu". Faktycznie ślady po nacięciach do wprowadzenia narzędzi są niewielkie. Warto pomyśleć jednak, co dzieje się pod skórą. Narzędzia muszą przecież w jakiś sposób dostać się do miejsca docelowego. Chirurg „drąży" zatem swego rodzaju tunel w tkance łącznej. To pozostawia ślad w tkankach pacjenta oraz idący za nim wzorzec napięciowy. Osteopata bada te napięcia i poprzez pracę manualną, dostosowaną do etapu gojenia, może wpływać na poprawę elastyczności tkanek. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko postania zrostów oraz utraty mobilności narządów. Warto pamiętać, że określona mobilność narządów jest bardzo ważna dla ich zdrowego funkcjonowania.
Wsparcie osteopatyczne po bariatrii – holistyczne podejście do pacjenta
Wsparcie osteopatyczne po bariatrii polega na uwzględnieniu wielu aspektów funkcjonowania organizmu. Terapia manualna po operacji bariatrycznej obejmuje:
- pracę nad przywróceniem prawidłowych powierzchni ślizgu między narządami,
- poprawę wzorca oddechowego,
- wsparcie układu nerwowego w regulacji emocji,
- asystowanie w zmianie biomechaniki ciała podczas utraty wagi.
I tutaj rozwinę ten temat. Żołądek posiada bezpośrednie powierzchnie ślizgu z przeponą, śledzioną, okrężnicą poprzeczną, trzustką. Poprzez sieć mniejszą związany jest z wątrobą i pęcherzykiem żółciowym. Weźmy pod uwagę, że zabieg operacyjny jest swego rodzaju urazem dla organizmu. Po cięciu zostaje rana, która musi się wygoić, a gojenie zachodzi na podłożu stanu zapalnego. Stan zapalny niesie za sobą ryzyko włóknienia. A włóknienie może powodować, że żołądek nie będzie miał takiej możliwości ślizgu względem swoich sąsiadów jak wcześniej. Może to wpływać zarówno na zaburzenie jego funkcji, jak i na zaburzenie wspomnianych narządów. Dlatego ważne jest zbadanie ruchomości narządów jamy brzucha i odpowiednie mobilizacje „połączeń" między nimi.
Warto pamiętać, że po operacjach laparoskopowych dotyczących jamy brzucha możemy mieć do czynienia z dysfunkcjami przepony. To będzie wpływać bezpośrednio na wzorzec oddechowy pacjenta, a zatem na jego wydolność oraz zaopatrzenie tkanek (w tym mózgu!) w tlen. Miejmy to w pamięci, ponieważ ważnym elementem życia pacjenta po operacji bariatrycznej będzie aktywność fizyczna. Poprawiając wzorzec oddechowy, ułatwimy mu to zadanie.
Do optymalnego przebiegu procesu gojenia konieczny jest właściwy drenaż jamy brzucha. Dzięki pracy nad układem limfatycznym możemy przyspieszyć gojenie się tkanek, a więc i skrócić okres rekonwalescencji pacjenta. Po zabiegu pacjent będzie tracił wagę w dość szybkim tempie. To pociąga za sobą również zmianę położenia środka ciężkości ciała oraz jego biomechaniki. Skutkiem jest zmiana napięć mięśni. Osteopata, dzięki zastosowaniu technik dla mięśni, ścięgien, więzadeł może wspomóc te struktury w dostosowaniu się do nowych warunków pracy.
Weźmy pod uwagę również aspekt emocjonalny wsparcia po operacji bariatrycznej. Z jednej strony pacjent żywi duże nadzieje w związku z operacją. Z drugiej musi stawić czoła wyzwaniom takim jak ból pooperacyjny, nauczenie się na nowo jak jeść, zmianie nawyków. Wszystko to jest stresem. Oczywiście osteopata nie będzie zastępował pracy psychologa, ale może z poziomu pracy nad autonomicznym układem nerwowym pomóc pacjentowi w regulacji emocji. Praca czaszkowo-krzyżowa lub GOT mogą być tutaj zalecanym wsparciem.
Podsumowując, osteopata, obok lekarza, dietetyka, psychologa, trenera, może być członkiem zespołu opiekującego się pacjentami po operacjach bariatrycznych. Dzięki specyficznemu dla osteopatii badaniu i podejściu terapeutycznemu jest w stanie wspierać organizm pacjenta w jego drodze ku „poszukiwaniu zdrowia". Jak wiemy, operacja bariatryczna jest początkiem drogi, którą pacjent ma przed sobą do pokonania. O efektach końcowych decyduje jego zaangażowanie oraz jakość pomocy, którą otrzyma od wyżej wymienionych specjalistów. Jeśli jesteś zainteresowany wsparciem osteopatycznym po bariatrii, odwiedź wybrany oddział Akademii Osteopatii:
*Źródło: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/coraz-wiecej-osob-z-choroba-otylosciowa-coraz-dluzsze-kolejki.html
Bibliografia:
- T.Liem, T.K. Dobler, M.Puylaert „Przewodnik po osteopatii wisceralnej" tom 1. MedPharm 2017
- E.C. Weber, J.A. Vilensky, S.W. Carmichael, K.S. Lee „ Netter. Atlas anatomii radiologicznej" wyd. 2, Edra urban &partner 2014
